اللهم صل ال محمد و ال محمد
بیان
قُوى:
قوا
جمع قوت است و قوت به معنى امر موجود در
حیوانست که ممکن باشد از آن به واسطه آن
در صدور و ظهور افعال شاقه و حرکات متعبه
غیر متوقعه از مثل آن و خسته و باز نماند.
مبدأ
آن قدرت بر فعل و ترک است که اگر خواهد
بکند، و اگر خواهد نکند و ضد این عجز است.
قوه
طبیعیه
آن
بر دو قسم است:
مخدومه
و خادمه.
قوه
طبیعیه مخدومه:
بر
دو قسم است:
یکى
آنکه تصرف نماید در غذا براى بقاء شخص،
یعنى تحصیل جوهر غذا به تصرف در آن به هضوم اربعه نماید.
دوم
آنکه، آن را جزو بدن سازد و بر اقطار ثلاثه
آن تمام نشود.
قوه
نأمیه:
اتمام
افعال قوه تغذیه به سه امر حاصل مى گردد
اول:
به
تحصیل جوهر غذا، که دم طبیعى و خلطى قریب
الاستحاله بدان است.
دوم:
آنکه
آن را ملزق و متصل به اعضاء کردهاند.
سوم:
آن
است که غذا تشبیه به عضو به جمیع وجوه، از
مزاج و لون و شکل و هیئت کردهاند.
قوه
نامیه:
اول:
عبارت
از اتمام و تکمیل آن و زیادتى در اقطار
ثلثه است و این پائین و ظاهر است.
دوم:
آن
است که تصرف در غذا نماید براى بقاء و این
به دو قوت تمام مىشود:
یکى)
آنکه،
تولید نماید، ماده منى مرد و زن را از فضله
هضم رابع.
دویم)
آنکه
تفصیل و جدا نماید، جوهر منى را براى هر
یک از اعضاء.
قوه
مولدة و مغیرة:
اولى
نامند، که آن تغییر مىدهد مزاج و صورت
منى را از مزاج و صورت اصلى خود، به مزاج
و صورت عضوى.
قوه
مصوره و مغیره ثانیه نیز نامند و فعل این
هر دو قوت در رحم مىباشد.
قوه
طبیعیه خادمه
قوتیست
که خدمت مىنماید.
و
قوة غاذیه را به واسطه چهار قوة که جاذبه
و ماسکه و هاضمه و دافعه باشند.
جاذبه
براى
جذب غذا نافع بالفعل یا بالقوه صادق یا
کاذب متیقن یا مظنون.
ماسکة
براى
آنکه امساک و نگاه دارد غذا و شیئى نافع
بخود را در آن عضو تا قوت هاضمه در آن تصرف
نموده هضم نماید.
هاضمه
براى
متغیر و مستحیل گردانیدن غذا است از صورت
غذایى به صورت خلطى و از صورت خلطى شبیه
بمغتذى که عضو باشد.
دریافت
