هر گاه در اخلاط اربعه از مقدار طبعی نقصان افتد نخستین ضرر آن به قلب رسند
و او را از مزاج خویش بگرداند و چون مزاج قلب از حال طبعی بر گردد
گاه باشد که ضعف و انحلال در وقت پدید آید و ذوبانی که منسوب به اسباب بادیه سابقه نباشد
لا حق گردد. حکیم اعظم خان
......................
منضج بلغم
بادیان 10 گرم، بادرنجبویه 10 گرم، انجیر خشک 25 گرم، گل قند عسلى 50 گرم
دستور مصرف: داروها را با 3 لیوان آب بجوشانید تا نیمى از آن بخار شود. صاف کنید
قند را در آب دارو حل کرده و نیم گرم میل نمائید. این مقدار براى مصرف یک روز است.
منضج بلغم
عنّاب 75گرم؛ شیرین بیان 60گرم ؛ سپستان 50گرم؛ گل گاوزبان 6گرم ، بادرنجبویه 6گرم ،
اسطخودوس 6گرم ، پرسیاوش 6گرم ، بادیان 6گرم ، شاهتره 6گرم
دستور مصرف: داروها را با 3 لیوان آب بجوشانید تا نیمى از آن بخار شود. صاف کنید
قند را در آب دارو حل کرده و نیم گرم میل نمائید. این مقدار براى مصرف یک روز است.
منضج سودا
اسطوخودوس 10 گرم، بادرنجبویه 10 گرم، گاوزبان10 گرم ، پرسیاوشان10 گرم،
بادیان 10 گرم، شیرین بیان 10 گرم،
دستور مصرف: داروها را نیمکوب کرده همه را در دو بطرى آب بجوشانید
تا یک بطرى بماند صاف کرده و با قند سفید شیرین نمائید و نیمگرم صبح ناشتا میل کنید.
منضج سودا
سهپستان 10 گرم، عناب 10 گرم، گاوزبان 6 گرم، اسطوخودوس 6 گرم، پرسیاوش 6 گرم،
بادیان 6 گرم، اصل السوس 9 گرم.
دستور مصرف: ادویه را نیمکوب کرده و در دو بطرى آب بجوشانید تا یک بطرى بماند.
صاف کرده با قند یا ترنجبین شیرین نمائید.
منضج سودا
عنّاب 75گرم ؛ سپستان 50 گرم؛ گل گاوزبان5 گرم، بادرنجبویه5 گرم ، اسطخودوس5 گرم ،
پرسیاوش5 گرم ، بادیان5 گرم ، شاهتره5 گرم ، شیرین بیان5 گرم
دستور مصرف: داروها را نیمکوب کرده همه را در دو بطرى آب بجوشانید تا یک بطرى بماند
صاف کرده و با قند سفید شیرین نمائید و نیمگرم صبح ناشتا میل کنید.
منضج صفرا
بنفشه 10 گرم- گل سرخ 10 گرم- تخم کاسنى 5 گرم- آلوى بخارا 5 عدد- سه پستان 20 عدد
دستور مصرف: غیر از آلوى بخارا و سه پستان، کلیه داروها را نیمکوب کرده
و سپس همراه با آلوى بخارا و سه پستان در 3 لیوان آب بجوشانید تا 2 لیوان باقى بماند
، با شکر شیرین نموده وهمه آن را در یک روز صبح ناشتا بصورت نیمگرم میل نمائید.
منضج صفرا
تخم کاسنی 25 گرم- پرسیاوشان 25 گرم- زرشک ابی 25 گرم - بابونه25 گرم
بادرنجبویه 25 گرم - گل نیلوفر 25 گرم -عناب 25 گرم
دستور مصرف: داروها را نیمکوب کرده همه را در دو بطرى آب بجوشانید تا یک بطرى بماند
صاف کرده و با قند سفید شیرین نمائید و نیمگرم صبح ناشتا میل کنید.
منضج دم
دم احتیاجی به منضج ندارد می توان مستقیم به مسهل پرداخت با توجه به تشخیص
زالو یا فصد یا حجامت با از گیاهان استفاده کرد.
در ادامه مروری بر عملکرد کبد (1)
فایلی را ضمیمه کردم که در ان جزوه خلاصه از سوء مزاجهای کلی بدن است که شامل
چشم - قلب - مغز- مفاصل - لون - زبان - حلق - ریه - مری - معده - کلیه - طحال - کبد می باشد
که خلاصه کتاب بزرگ "اکسیر اعظم" نوشته حکیم اعظم خان هست
البته همان طور که گفتم حکما بیماری های کبد را هفده مورد شمرده اند که یکی از ان ها سوء مزاج
می باشد و البته عالم گیر هم هست که با این جزوه و شرح مختصر که داده این یک مورد را کمی باز کرده است فقط بخش درمانی ان مانده که در بخش اول کمی توضیح دادم
اما باز هم تکمیل مباحث کبد در کلیات مزاجی اشاراتی به ان می کنم
در ادامه می توانید دارو های موثر در سوء مزاج را بخوانید .
