طب سنتی ایران

به نام خدا

مزاج شناسی سال های زندگی انسان

عمر مردم‌ بر چهار بخش‌ است‌:

یک‌ بخش‌ روزگار پروردن‌ و بالیدن‌ و فزودن‌ است‌، و این‌ تا کما بیش‌ پانزده‌ سال‌ و شانزده‌ سال‌ باشد.                       

و دوم‌ روزگار رسیدگی‌ و تازگی‌ است‌ و این‌ را مدت‌ سی‌سال‌ باشد، و درین‌ مدت‌ فزودن‌ و بالیدن‌ تمام‌ شود،

پس‌ از آن‌ روزگاری‌ اندک‌ است‌ که‌ بر آن‌ تمام‌ شدگی‌ بماند و این‌ تا مدت‌

سی‌و پنج‌ سال‌ باشد و بعضی‌ را تا چهل‌ سال‌، و تا این‌ روزگار هنوز روزگار جوانی‌ باشد.

و سوم‌ روزگار کهلی‌ است‌ و کهل‌ را به‌ پارسی‌ دو موی‌ خوانند، و درین‌ روزگار بهره‌ای‌ از قوت‌ جوانی‌ با وی‌ باشد، و این‌ تا مدت‌ شصت‌ سال‌ باشد.

پس‌ از آن‌ روزگار پیری‌ باشد و اندرین‌ روزگار سستی‌ قوتها پدید می‌آید تا آخر عمری‌ که‌ ایزد تعالی‌ تقدیر کرده‌ باشد. و فضیلت‌ عمر پیری‌ آن‌ است‌ که‌ بعضی‌ مردمان‌ باشند که‌ مدت‌ عمر پیری‌ ایشان‌ به‌ تمامی‌ به‌ شصت‌ سال‌ رسد و با عمر کودکی‌ و جوانی‌ و کهلی‌ برابر آید و جمله‌ عمر ایشان‌ به‌ صدوبیست‌ سال‌ رسد باذن‌الله‌ عز و جل‌.

برگرفته شده از کتاب شریف ذخیره خوارزمشاهی نوشته حکیم سید اسماعیل جرجانی (ره)

به نام خدا

تقسیم بندی طب

طب عملی:  شامل روش هایی است که برای حفظ سلامتی (علم حفظ الصحه) یا بازگرداندن سلامتی(علم العلاج) به کار می روند.

علم معالجات خود شامل 3 بخش است: یک تدبیر با غذا، دو دارو و سه اعمال یداوی مانند جراحی، دلک، حجامت ، فصد و غیره.

طب نظری شامل 3 بخش است : امور طبیعیه - اسباب و علل -  دلایل و علایم

امور طبیعیه عبارت است از بررسی اموری که هستی ، قوام و حفظ کمالات جسمی و بدن انسان بر آنها مبتنی است.

اسباب و علل علت ایجاد تغییرات در بدن انسان، علت بروز بیماری و همچنین چگونگی حفظ سلامتی را بیان می کند.  

دلایل و علایم به بررسی علایم و نشانه های مراجعه کننده می پردازد و طبیب را در مورد سلامت یا بیماری و علت بروز بیماری راهنمایی می کند: مانند نشانه های مزاجی (مزاج شناسی) و غلبه اخلاط، نبض شناسی ،براز  و ادرار شناسی

                                    به نام خدا

(1) نام دیگر سیستم مدبر بدن ؛ حرارت غریزی هستش که با خاموش شدن حرارت غریزی مرگ طبیعی انسان را موجب می شود

هر چقدر که تلاش بشود این حرارت افزایش و پایدار بماند موجب افزایش طول عمر و صحت انسان می شود و اکسیر جوانی به چیزی اطلاق می شود که موجب افزایش حار غریزی  (حرارت غریزی) می شود مثل فرنی ذکر شده.

                فرنی سرما خوردگی و تقویت سیستم مدبره

آب سرد 2 لیوان
آرد 2 قاشق غذا خوری
روغن زیتون  1 قاشق غذاخوری
شکرسرخ 5 قاشق غذاخوری
گلاب 5 قاشق غذاخوری

مواد را روی کمی حرارت قرار داده تا به قوام بیاید.

هر نیم ساعت یک پیاله کوچک  برای سرما خوردگی و جهت اکسیر جوانی  هرروز دو بار صبح و عصر با فاصله چند ساعته بعد از غذا میل کنید.       

                
و برای تقویت سیستم مدبره بدن (1) برای جلوگیری از سرما خوردگی هر روز یک پیاله میل کنید

به نام خدا

اکثر جایها که میوه بسیار بود بیمارى بسیار بود اما اگر کسى بیک میوه یا دو میوه عادت کند و بر سبیل ریاضت خورد یمکن که مدد صحت گردد مثل انگور که در بعضى ممالک سال بسال مى‏ماند و خربزه و انار بتخصیص خربزه خوب که نفع بسیار دارد و خواص نیکوش بسى‏ست امّا هر میوه که هر سال نگاه نتوان داشتن عادت را نشاید.

برگرفته شده از کتاب خلاصه تجارب حکیم میر بهاء الدله رازی

به نام خدا

ضرر الأغذیة الدسمة
الاغذیة الدسمة تضعف المعدة، و لا سیما فمها. و تسد المنافذ، و تمنع الغذاء عن النفوذ، و لکنها تغذوا کثیرا.

غذاهاى چرب معده را ضعیف مى‏کند و رگ‏ها را مى‏بندد و نمى‏گذارد که غذا بگذرد. و لیکن غذائیت او بسیار است.
اگر معده به قوت باشد و اگر مزاج مایل به خشکى است، غذاى چرب بسیار نافع است،
به شرط آنکه حرارت نیز غالب نباشد که صفرا پیدا شود و مضرتش بیش شود.

کتاب دفع المضار الکلیة عن الابدان الانسانیة نوشته شیخ الحکما و اطبا شیخ رئیس‏ علیه رحمه

هوالشافی

خداوند را قسم می دم به حق ائمه اطهار علیهم السلام ؛ گرگ بیابان رو هم محتاج این پزشکان طب غربی زده نکند چه برسد به انسان را.

که هم از مال و زندگی ساقط می کنن و هم بدن بیمار رو مسموم می کنن که علاج رو خیلی خیلی سخت می کنه و در بسیاری از اوقات با بی سوادی خود باعث ایجاد بیماری های انتقالی می شوند.

به نام خدا

 هو الشافی

در فصل پائیز و زمستان  با توجه به وارنگی و آلودگی هوا اکثر شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران ، شیراز ، تبریز ، اصفهان و  کرج می شود

موجب شدت گرفتن حملات آسم ، تنگی نفس ، بیماری های قلبی و پوستی می شود .

چند راهکار  کلی حفظ صحه برای کم کردن مشکلات به صورت کلی اشاره می شود .

1- با دم کرده آویشن غرغره کنید که موجب پاکسازی گلو  از آلودگی ها می شود .

2- به مدت  چهل روز صبح ناشتا ماء الجبن (1) بخورید  موجب پاکسازی بدن از سمومات می شود .

3-روزانه یک عدد شلغم اب پز بخورید موجب پاکسازی ریه ها می شود .

4- چای به بهمراه گل محمدی در روز یک الی دو استکان بنوشید موجب تقویت قلب می شود .

5- چکاندن یک قطره  گلاب در چشم موجب پاکسازی چشم می شود (حتما در زمان الودگی و گرد و غبار چشمان خود را بپوشانید)

6- از خوردن موادی که موجب غلظت خون در فصل پائیز و زمستان می شود از جمله عدس ، ماکارونی ، قارچ ، فست فود ها و... پرهیز شود .

7- در صورت بروز سرفه های خشک برای کاهش سرفه از چهار تخم به همراه شکر تیغال استفاده کنید.

پ.ن : ماء الجبن اماده در عطاری ها  به فروش می رسد که توسط شرکت نیاک تولید شده است .